TEMEL ELEKTRİK

TEMEL ELEKTRİK

• ELEKTRİK'DE BİLİNMESİ GEREKEN TEMEL KONULAR

• AKIM

• Akımın birimi amperdir.

• Akım “I” harfiyle sembolize edilir.

• Akımı ölçen ölçü aleti ampermetredir.

• Ampermetre devreye her zaman seri bağlanır.

• Ampermetrenin iç direnci çok düşüktür.

• GERİLİM

• Gerilim birimi voltur.

• Gerilim “V” ya da “U” harfiyle sembolize edilir

• Gerilimi ölçen ölçü aletinin ismi voltmetredir.

• Voltmetrenin iç direnci çok yüksektir.

• Voltmetre devreye her zaman paralel bağlanır.

• DİRENÇ

• 
• • • • Direnci ölçen ölçü aletinin ismi ohmmetredir.
      • Direncin devre sembolü yanda görülen iki şekildedir.
  
  
  NOT: DİRENÇ, GERİLİM VE AKIMI ÖLÇEBİLEN ÇOK FONKSİYONLU ÖLÇÜ ALETİNİN İSMİ MULTIMETRE YA DA AVOMETREDİR.
  
  
  
  

  Ölçü Aletlerine Ait Semboller ve Anlamları

  
  
• Ampermetre: Doğru veya alternatif akım devrelerinde alıcının çektiği akımı ölçen ölçü aleti olup devreye seri bağlanır. Ampermetreler (A) harfi ile belirtilir.                                                       
• 


• Voltmetre: Doğru ve alternatif akım devresinin ya da devreye bağlı bir alıcının uçlarındaki gerilim değerini ölçmeye yarayan ölçü aleti olup devreye paralel bağlanır. Voltmetreler (V) harfi ile belirtilir.                                                                                 

• 
• 
  
  • Lcrmetre: Elektrik devrelerinde değişik amaçlar için kullanılan ve alıcı olarak görev yapan direnç, bobin ve kondansatörün; direnç, endüktans ve kapasiteölçen ölçü aletleridir. Lcrmetre ile doğru ölçüm yapabilmek için uygun kademe seçimi yapılmalıdır.                                                                     
  
  
  • 
  • 
    

• Wattmetre: Doğru ve alternatif akım devrelerinde alıcıların çektikleri elektriksel gücü ölçen aletleridir. Wattmetreler akım ve gerilim bobinlerine sahip olup akım bobini devreye seri, gerilim bobini devreye paralel bağlanır. Güç hesaplamalarda (P) harfi ile ifade edilir.                                                                              
• 
• • Frekansmetre: Alternatif akım devrelerinde elektrik enerjisinin frekansını ölçen aletlerdir. Frekansmetreler devreye paralel bağlanır ve (Hz) şeklinde ifadefrekans endüktans ve kapasite ölçümü yapar. Bunların yanı sıra elektronik elemanların sağlamlık kontrolü ve uç tespiti işlemleri yapabilen tümleşik ölçü aletleridir.                                                                         
  
  
  • 
  • • Osilaskop: Elektrik ve elektronik devrelerinde akım ve gerilimin değeri, frekans ve faz farkı ölçümlerini dijital veya analog ekranda grafiksel olarak gösteren aletlerdir.                                                                            
    
    
    • 
       
    • Elektrik Sayacı: Elektrik devrelerinde alıcıların harcadığı elektrik enerjisini, yani harcanan güç ile zaman çarpımını ölçen ölçü aletleridir. sayaçlarda akım ve gerilim bobini olmak üzere iki bobin bulunur. Akım bobini devreye seri, gerilim bobine devreye paralel bağlanır.                                                                         
    
    
    
    • • Multimetre: Elektrik veya elektronik devrelerinde akım, gerilim, direnç, frekans endüktans ve kapasite ölçümü yapar. Bunların yanı sıra elektronik elemanların      sağlamlık kontrolü ve uç tespiti işlemleri yapabilen tümleşik ölçü aletleridir.                                                                     
      
      
      • 
      •  DOĞRU AKIM VE ALTERNATİF AKIM
      •                                          
        

        
      • Doğru Akım: Zamanla yönü ve şiddeti hiçbir şekilde değişmeyen akımdır. Pillerden bataryalardan bisiklet dinamolarından elde ettiğimiz akımdır.
        
        
        Alternatif Akım: Zamanla yönü ve şiddeti periyodik olarak değişen akımdır. Şehir şebekesinden elde ettiğimiz akım Alternatif akımdır. Türkiye’de şehir şebekesi 220 volt ve 50 Hz dir. Sanayi elektriği ise 380 Volt ve yine 50   
      • Elektrik Devrelerinde Kullanılan Elemanlar
      • 
        
        
      • Herhangi bir enerjiyi (kimyasal, mekanik, ısı, ışık), elektrik enerjisine dönüştüren devre elemanına üreteç veya kaynak denir. Kısaca elektrik enerjisi üreten devre elemanıdır. Aşağıda çeşitli üreteçlere ait semboller verilmiştir.
        • Direnç
        Dirençler, üzerlerinden geçen akıma zorluk gösteren devre elemanlarıdır. Devre uygulamalarında dirençler, akım sınırlayıcı, gerilim düşürücü, devre yükü, akım ayarlayıcısı olarak kullanılır. Hemen hemen her elektrik-elektronik devresinde direnç kullanılmaktadır.                                                  
      • 
        
      •   Ohm kanunu
      • Bir elektrik devresinde iki nokta arasındaki iletken üzerinden geçen akım, potansiyel farkla (örn. voltaj veya gerilim düşümü) doğru; iki nokta arasındaki dirençle ters orantılıdır.

        ${\displaystyle I={\dfrac {V}{R}}}$

        ya da

        ${\displaystyle V={I}{.}{R}}$

        Burada, I akım amper, V referans alınan iki nokta arasındaki potansiyel fark volt ve R ohmla ölçülen ve direnç olarak adlandırılan devre değişkeni (volt/amper)dir. Potansiyel fark gerilim olarak da bilinir ve bazen V nin yerine U, E veya emk (elektromotor kuvvet) sembolleri kullanılır...........